Jak można sprawdzać jakość powietrza w swojej okolicy?
Nie ma dnia, żebyśmy nie mogli usłyszeć, czy przeczytać informacji na temat zanieczyszczenia powietrza w naszej okolicy, regionie, Polsce, Europie czy na świecie. Niestety jakość powietrza, którym oddycha większość mieszkańców naszego kraju, jest zła lub bardzo zła. Szczególnie dotkliwie odczuwamy to w sezonie grzewczym.
Firma NIBE-BIAWAR, oferująca kilkadziesiąt modeli pomp ciepła marki NIBE, zachęca, by chociaż częściowo zabezpieczyć się przed nadmierną ekspozycją na wysokie stężenie zanieczyszczeń. Jeśli w danym momencie w powietrzu wisi smog, a możemy podjąć decyzję o ewentualnym przełożeniu godziny wyjścia z domu, zróbmy to. Pomocne w sprawdzaniu jakości powietrza są aplikacje dostępne na smartfony oraz strony internetowe, które można przejrzeć na domowych komputerach. Poznaj kilka z nich.
Wszystkie zaprezentowane aplikacje wykorzystują dostęp do pomiarów z krajowej bazy danych jakości powietrza. Jeśli w smartfonie mamy włączoną lokalizację, możemy szybko podejrzeć wskazania z najbliższej stacji monitoringu dotyczące stężeń: pyłów zawieszonych (PM 10, PM 2,5), dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), benzenu (C6H6) oraz ozonu (O3).
Jakość powietrza w Polsce to aplikacja mobilna na smartfony z systemami iOS, Android i Windows, opracowana na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Ta oficjalna aplikacja GIOŚ jest wynikiem realizacji projektu „Wzmocnienie systemu oceny jakości powietrza w Polsce w oparciu o doświadczenia norweskie” objętego Programem Operacyjnym PL03 – Monitoring.
W aplikacji możemy wybrać zestawienie danych z najbliższej stacji, wykres dla wybranych zanieczyszczeń, mapę przedstawiającą aktualne stężenia zanieczyszczeń ze wszystkich stacji automatycznych w Polsce, wyszukiwanie stacji Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ), ostrzeżenia o występowaniu wysokich stężeń lub aktualności GIOŚ (np. powiadomienia o publikowanych raportach).
Wszystkie wyniki przedstawiane są w sześciostopniowej skali kolorystycznej (kolor / stan powietrza / zalecenia):
ciemnozielony / bardzo dobry / warunki idealne dla aktywności na zewnątrz, zanieczyszczenie powietrza nie stanowi zagrożenia,
jasnozielony / dobry / warunki dobre dla aktywności na zewnątrz, zanieczyszczenie powietrza może stanowić minimalne zagrożenie dla osób z grupy podwyższonego ryzyka (dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży, osoby z chorobami serca lub dróg oddechowych),
żółty / umiarkowany / warunki akceptowalne dla aktywności na zewnątrz, zanieczyszczenie powietrza może stanowić zagrożenie dla osób z grupy podwyższonego ryzyka,
pomarańczowy / dostateczny / zaleca się ograniczenie aktywności na zewnątrz, zanieczyszczenie powietrza stanowi zagrożenie dla osób z grupy podwyższonego ryzyka, pozostałe osoby powinny ograniczyć przebywanie na zewnątrz, szczególnie przy występowaniu u nich kaszlu lub podrażnienia gardła,
czerwony / zły / nie zaleca się aktywności na zewnątrz, osoby z grupy podwyższonego ryzyka powinny unikać przebywania na zewnątrz, dla pozostałych zaleca się ograniczenie czasu przebywania na zewnątrz,
fioletowy / bardzo zły / wszelka aktywność na zewnątrz jest odradzana, osoby z grupy podwyższonego ryzyka bezwzględnie powinny unikać przebywania na zewnątrz, pozostali ograniczyć do minimum przebywanie na zewnątrz, zalecane używanie masek antysmogowych.
Aplikacją, która również bazuje na danych ze stacji pomiarowych GIOŚ jest, Zanieczyszczenie powietrza. Ma ona jednak kilka dodatkowych funkcji, których brakuje w aplikacji Jakość powietrza w Polsce. Dzięki współpracy twórców z portalem ekoprognoza.pl, możemy dodatkowo śledzić prognozę zanieczyszczeń powietrza czy obejrzeć mapy przedstawiające stężenia średniodobowe czy dobowe stężenia maksymalne dla danego zanieczyszczenia.
Jednak dla użytkowników, zdecydowanym liderem wśród ogólnopolskich „smogowych” aplikacji jest Kanarek – ostrzeżenia o smogu. Aplikacja korzysta z danych 150 oficjalnych stacji GIOŚ, 350 stacji LookO2, 35 - Syngeos oraz 8 - perfect-Air.
Poza standardowymi funkcjami, program umożliwia ustawienie własnych progów ostrzegania o zagrożeniach oraz częstotliwość wywoływania ewentualnego alertu. Zawiera też słownik monitorowanych substancji.
Następna aplikacja Smog Polska Info ma nieco inną szatę graficzną niż wymienione powyżej, ale dzięki temu jest łatwa w obsłudze. Jak poprzednie oferuje wszystkie informacje w formie diagramów i wykresów. Wszystkie monitorowane substancje są opisane. Poza tym dla każdej z nich podany jest wpływ na otoczenie i zdrowie człowieka. W aplikacji dostępne są dane archiwalne pozwalające na śledzenie poziomu stężeń do dwóch miesięcy wstecz.
Aplikacja Air-Fox, w odróżnieniu do pozostałych, poza pobieraniem bieżących danych ze stacji GIOŚ, pozwala też zarządzać urządzeniami AirFox. AirFox to spersonalizowane detektory jakości powietrza umożliwiające pomiar stężenia pyłów zawieszonych PM 1, PM 2,5, PM 10.
Jedną z nowszych i na razie niezbyt popularną aplikacją jest Smog Alert. Jej zaletą są duża prostota i niewielki rozmiar. System nie modyfikuje pobranych danych, w związku z tym są one prezentowane w formie źródłowej. Aplikacja pobiera informacje dla większości polskich miast i ok. 3000 miejscowości z całego świata.
Najkrócej obecna na naszym rynku jest niewielka aplikacja Hazyair. Przedstawia ona dane pobrane ze stacji monitorujących GIOŚ.
Poza aplikacjami, które prezentują wyniki z całej Polski, dostępne są też aplikacje pokazujące zanieczyszczenie powietrza w szczególnie zagrożonych regionach kraju. Wśród tych aplikacji można polecić m. in.: Kraków Smog, Smog w Krakowie, Powietrze Kraków (Małopolska), Monitoring Powietrza BI (Górny Śląsk), Nasze Powietrze (Dolny Śląsk), Powietrze Opole, Smog Kielce, Powietrze Tarnów (Tarnów i okolice).
Osoby, które jednak nie zamierzają zainstalować aplikacji smogowych na smartfonach, też mogą korzystać z aktualnych pomiarów jakości powietrza na terenie Polski. Wystarczy wejść na stronę powietrze.gios.gov.pl/pjp/home i wybrać łącze “Bieżące dane pomiarowe”. Ukaże się wówczas mapa z punktami stacji pomiarowych. Po kliknięciu w punkt najbliższy naszej lokalizacji, ukażą się aktualne wyniki pomiarów jakości powietrza.
Dlaczego warto korzystać z aplikacji pokazujących jakość powietrza?
M.in. dlatego, że z powodu oddziaływania pyłu PM 2,5 w Polsce przedwcześnie umiera rocznie ok. 46 000 mieszkańców (raport EEA z 2017 r.). To tak, jakby z mapy Polski znikało co roku takie miasto jak Radomsko, Krosno czy Kołobrzeg.
Ze smogiem borykamy się od wielu lat. Jest on niestety przyczyną bardzo wielu schorzeń, do których należą m.in.: problemy z pamięcią i koncentracją, zmiany autonomiczne w mózgu, depresja, udar mózgu, alergie, patologiczne zmęczenie, problemy z oddychaniem, zapalenie zatok, astma, zawał serca, choroba niedokrwienna serca, przewlekła obturacyjna choroba płuc POChP), rak płuc, infekcje górnych dróg oddechowych, bezpłodność oraz przedwczesny poród. Dlatego NIBE zachęca wszystkich do sprawdzania jakości powietrza, którym oddycham oraz ograniczania czasu ekspozycji organizmu na działanie smogu. Aby mieć realny wpływ na poprawę jakości powietrza w Polsce firma NIBE-BIAWAR w ramach ZIELONEJ ESKADRY promuje ekologiczne rozwiązania techniczne.
