Dzięki rozwojowi techniki grzewczej pompy ciepła są coraz częściej spotykanymi rozwiązaniami, stosowanymi z powodzeniem nie tylko w nowych energooszczędnych budynkach, ale i w starszych obiektach. Nie zawsze jednak zastosowana pompa ciepła musi lub może pokrywać w całości potrzeby cieplne budynku.
Stałe dążenie do poprawy całorocznej efektywności energetycznej pomp ciepła zaowocowało opracowaniem również innych rozwiązań technicznych. Oparte są one na współpracy różnych rodzajów pomp ciepła lub współpracy pomp ciepła z innymi urządzeniami wytwarzającymi energię (cieplną lub elektryczną).
Gdy pompa ciepła nie musi lub nie może pokrywać zapotrzebowania budynku na ciepło, można wykorzystać ją jako jeden z elementów układu hybrydowego.
System hybrydowy: powietrzna pompa ciepła + konwencjonalne źródło ciepła
Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest połączenie powietrznej pompy ciepła marki NIBE z kondensacyjnym kotłem gazowym (lub olejowym). Tego typu hybrydowa pompa ciepła jest podstawowym źródłem ciepła, a konwencjonalne źródło spełnia rolę doposażenia instalacji. Rozwiązanie takie jest szczególnie polecane do budynków poddawanych termomodernizacji, gdy w domu jest już przyłącze gazowe lub istniejący piec gazowy/olejowy. W tym przypadku możemy obniżyć zarówno koszty inwestycyjne, jak i koszty eksploatacyjne systemu grzewczego, dobierając pompę ciepła o niższej mocy grzewczej.
Intuicyjny sterownik SMO zainstalowany w centrali pompy ciepła nadzoruje działanie całego systemu. Między innymi zapewnia pracę pompy ciepła z wyższą wydajnością w przypadku wyższej temperatury zewnętrznej lub włącza kocioł gazowy (olejowy) w przypadku, gdy jest to opłacalne ze względów ekonomicznych bądź ekologicznych. Sterownik może również monitorować poziom hałasu emitowanego przez pompę ciepła i w przypadku ryzyka przekroczenia zadanego poziomu, włączyć wspomagająco kocioł. W ten sposób inteligentne sterowanie ustala proporcje pracy obu źródeł ciepła i dzięki temu optymalizuje koszty użytkowania, emisję CO2 do atmosfery oraz poziom hałasu.
System hybrydowy: pompa ciepła + rekuperacja
Innym rozwiązaniem jest system hybrydowy, w których pompa ciepła NIBE współpracuje z systemem wentylacyjnym. Może to być zrealizowane dzięki zastosowaniu rekuperatora NIBE ERS sterowanego z pompy ciepła lub przez wykorzystanie w systemie pompy ciepła z dodatkowym modułem wentylacyjnym NIBE FLM (do pomp gruntowych). W ten sposób otrzymujemy inteligentny system grzewczo-chłodząco-wentylacyjny zapewniający ogrzewanie, ciepłą wodę użytkową oraz chłodzenie i oczyszczenie powietrza wewnątrz domu. Praca całego systemu również sterowana jest przez użytkownika. Może być to realizowane bezpośrednio poprzez sterownik pompy ciepła lub wirtualnie poprzez komputer lub urządzenia mobilne (tablet, smartfon) za pomocą aplikacji NIBE Uplink.
System hybrydowy: pompa ciepła + rekuperator + panele fotowoltaiczne
Możliwym rozwiązaniem hybrydowym jest też system oparty na współpracy pompy ciepła lub innego systemu hybrydowego (np. takich jak opisane powyżej) z instalacją fotowoltaiczną (systemem paneli PV). Połączenie systemu grzewczego z systemem paneli fotowoltaicznych pozwala nie tylko zminimalizować koszty ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej, ale i znacznie obniżyć koszty zużycia energii elektrycznej na potrzeby innych domowych urządzeń.
Aby oszczędności były jak najwyższe, należy prawidłowo dobrać nie tylko moc pompy ciepła i konwencjonalnego źródła energii, ale także wydajność rekuperatora czy modułu wentylacyjnego. Do tak skonfigurowanego systemu dobieramy moc instalacji fotowoltaicznej. Energia elektryczna wyprodukowana przez PV powinna być w jak największym stopniu wykorzystywana na potrzeby własne domowników. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem dla domów włączonych do sieci elektrycznej jest instalacja on-grid, dzięki której nadwyżki energii elektrycznej można oddać do sieci, a w okresie zwiększonego zapotrzebowania odebrać 80% tej nadwyżki bez ponoszenia dodatkowych kosztów.
Dla wielu potencjalnych inwestorów barierą uniemożliwiającą zastosowanie systemów hybrydowych są koszty inwestycyjne, które są wyższe od ponoszonych na rozwiązania standardowe. Jednak nie zapominajmy, że są one szybko równoważone dzięki oszczędnościom uzyskiwanym w czasie eksploatacji. Poza tym już na etapie budowy czy termomodernizacji budynku/mieszkania można skorzystać z różnych form dofinansowania np. w ramach programu Czyste Powietrze czy z tzw. ulgi termomodernizacyjnej.
Częstym układem hybrydowym wykorzystującym konwencjonalne źródła ciepła jest rozwiązanie polegające na współpracy pompy ciepła z kondensacyjnym kotłem gazowym.