Jak proces budowy domów zmienia standard energetyczny WT2021
Każdy, kto rozpoczyna budowę domu, czyli ujmując rzecz fachowo – każdy inwestor, który otrzymał od 1 stycznia 2021 r. pozwolenie na budowę, musi dopilnować, by nowy obiekt spełniał warunki techniczne WT2021. Dotyczy to także projektów rozpoczętych przed tą datą, w przypadku których formalności zostały lub zostaną sfinalizowane już w 2021 r., a także każdego rozbudowywanego albo modernizowanego budynku.
Spełnienie standardów WT2021 to duże wyzwanie, zarówno w odniesieniu do materiałów budowlanych, jakich będziemy używać do budowy, jak i kluczowych instalacji, których normalne funkcjonowanie wymaga zużycia dużej ilości energii.
Nowy standard WT2021 wprowadza zmiany w przepisach budowlanych, z których najważniejsze są dwa. Po pierwsze wartość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną (EP) potrzebną do pełnej eksploatacji domu – a więc ogrzewania, oświetlenia, wentylacji czy chłodzenia teraz nie może przekraczać 70 kWh/m2. Po drugie – współczynnik przenikania ciepła (U) nie może przekraczać wartości 0,2 W/m2K dla ścian zewnętrznych, a dla dachów i stropodachów 0,15 W/m2K. Ponadto 0,9 W/m2K w odniesieniu do zwykłych okien i drzwi balkonowych oraz podobnie 0,9 W/m2K w przypadku okien połaciowych.
Nowa norma nie jest zaskoczeniem dla projektantów, producentów materiałów budowlanych czy wyposażenia domu. Nie powinna być też zaskoczeniem dla inwestorów. Wprowadzenie standardu WT2021 stanowi bowiem kolejny etap zaostrzania przepisów, którego finałem ma być tzw. budownictwo zeroenergetyczne.
Od lepszej izolacji po najnowsze technologie
Nowe warunki techniczne budynków WT 2021 które obowiązują od stycznia 2021 r. wymuszają projektowanie lepszej izolacji cieplnej i technologii, w efekcie której budynek wymaga niższego nakładu energii pierwotnej EP (wskaźnik EP max został obniżony z 95 do 70 kWh/m2/a). Tabela 1 przedstawia zmiany wymogów związanych z izolacją cieplną budynków i obniżeniem zapotrzebowania energii w warunkach technicznych budynków w latach 2014-2021 r.
Tabela 1 Zmiany wymogów i izolacyjności termicznej elementów budynku
W efekcie tych zmian, by budynek spełnił wymagania, nie wystarczy już tylko zastosować odpowiednią izolację cieplną, ale należy zastosować odpowiednią technologię. Jak widać na prezentowanym poniżej wykresie 1, dla tego samego budynku, który spełnia wymogi izolacyjności termicznej i w którym zastosowano różne technologie grzewcze i wentylację grawitacyjną bądź mechaniczną, tylko takie źródła ciepła jak kotły na biomasę i pompy ciepła pozwalają samodzielnie zapewnić spełnienie WT 2021.
Wykres 1 Wskaźniki EP [kWh/m2a], który osiąga budynek jednorodzinny o pow. 252 m2 dla różnych wariantów instalacji.
Wykres 1 Wskaźniki EP [kWh/m2a], który osiąga budynek jednorodzinny o pow. 252 m2 dla różnych wariantów instalacji.
Projekt domu z normą WT2021
Podstawowym ruchem, który zapewni nam spokój przy inwestycji jest zakup projektu spełniającego nowe normy. Także projektanci znali wcześniej wymogi, które miały obowiązywać od 2021 r. w ofercie rynkowej, bez trudu więc znajdziemy projekty domów energooszczędnych. Warto przy tym pamiętać, że nowe normy nie ograniczają możliwości architektonicznych – dom dotrzymujący WT2021 może być zarówno domem prostym w konstrukcji, nowoczesnym jak i w stylu dworkowym, willowym i dowolnym innym.
Co radzą eksperci? Na co zwrócić szczególną uwagę wybierając gotowy projekt? Po pierwsze trzeba sprawdzić jakie materiały projekt przewiduje do budowy i ocieplenia domu. Po drugie – czy dom ma być wyposażony w pompę ciepła, wentylację z rekuperacją lub też system solarny. Po trzecie – czy wnętrze domu będzie naturalnie oświetlone przez duże otwory okienne. Po czwarte, czy został określony wskaźnik EP i nie przekracza on normę 70 kWh/m2 i ile wynosi lambda, czyli deklarowana wartość współczynnika przewodzenia ciepła.
Materiały budowlane spełniające normę WT2021
Z łatwością znajdziemy w ofercie dostawców materiały budowlane spełniające nowe wymogi. Były one znane od dawna, w związku z czym ich producenci mieli dostatecznie dużo czasu, by dostosować je do aktualnie obowiązujących norm.
Zobacz:
Jak dzięki Szwedzkiej Dotacji można przejść na ekologiczne ogrzewanie, dając oddech Planecie i ulgę swoim wydatkom na prąd i ciepło
https://zielona-eskadra.pl/polska-racja-szwedzka-dotacja/
Eksperci wskazują, że dla dobrego ocieplenia budynku, które sprawi, że odpowiednio mniej energii będzie potrzeba do jego ogrzewania i uda się np. zminimalizować utratę ciepła można zastosować tradycyjne materiały z wypełnieniem termoizolacyjnym. W składach budowlanych i sklepach z materiałami budowlanymi nie brakuje pustaków ocieplonych wełną mineralną, specjalnych zapraw, które ograniczają mostki termiczne czy unowocześnionych materiałów termoizolacyjnych, takich jak styropian czy wełna mineralna.
Można też sięgnąć po nowe i skuteczniejsze produkty termoizolacyjne w rodzaju różnych pianek poliuretanowych, fenolowych czy aerożeli.
Kupując okna czy drzwi powinniśmy pamiętać, że powinny one posiadać dobrze izolowane pakiety szybowe z ramkami dystansowymi, a drzwi – wypełnienie materiałem termoizolacyjnym.
Z kolei przy wyborze drzwi zewnętrznych warto zwrócić uwagę, by skrzydła były wypełnione materiałem termoizolacyjnym z ciepłymi, przerywającymi przewodzenie przekładkami w profilach ram i ościeżnicy oraz progach.
Ciepło dla domu spełniającego normy WT2021
Kotły węglowe, a nawet kotły gazowe, to już przeszłość. Nawet najnowocześniejsze nie zapewnią dotrzymania limitu energii pierwotnej. Chcąc nie chcąc sięgnąć musimy po odnawialne źródła energii – najwygodniej i najkorzystniej po pompy ciepła i panele wykorzystujące energię słońca.
W praktyce oznacza to koniec domów ogrzewanych kotłami na paliwo stałe, z zimnymi oknami, nieocieplonymi ścianami. Do naszej codzienności natomiast wkraczają budynki, w których montuje się pompy ciepła, domowe elektrownie słoneczne, rekuperację, bo w zasadzie to najtańsza metoda osiągnięcia standardu WT2021, który stanowi, iż w nowo powstałym domu wskaźnik Ep nie może przekroczyć określonych wartości. Ep – czyli współczynnik zużycia energii pierwotnej, wskazuje roczne zapotrzebowanie domu w energię pierwotną, nieodnawialną, do ogrzewania domu, podgrzewania wody użytkowej, chłodzenia domu, jego oświetlenia, wentylacji itp. Ep wyraża się w kWh/(m²*rok).
Dowiedz się:
Dlaczego w 2021 roku pompy ciepła są pilnie poszukiwanymi urządzeniami przez wszystkich, którzy rozpoczynają budowę własnego domu i jeszcze chętniej kupowane przez osoby decydujące się na przedsięwzięcia termomodernizacyjne
– Podczas budowy domu inwestor staje przed trudnymi wyborami. W uproszczeniu, ma do wyboru tak naprawdę trzy opcje. Musi wybrać pomiędzy kotłem na biomasę, pompą ciepła a hybrydową instalacją opartą o kocioł gazowy, wspomagany odnawialnym źródłem energii. Przy wyborze, za pompą ciepła przemawia fakt, że jako jedyna daje inwestorowi możliwość samodzielnego produkowania energii poprzez wykorzystanie instalacji fotowoltaicznej. W przypadku kotła gazowego lub kotła na biomasę, nie ma możliwości samodzielnej produkcji paliwa, co sprawia, że inwestor jest uzależniony od jego dostaw – wyjaśnia Adam Minikowski, Menedżer ds. Odnawialnych Źródeł Energii NIBE.
Na etapie budowy, warto również wziąć pod uwagę instalację pompy ciepła, porównując ją z innymi źródłami ciepła, biorąc pod uwagę niskie koszty eksploatacji oraz możliwości bilansowania z instalacji PV. Oprócz tego zastosowanie pompy ciepła ma szereg innych zalet. Przykładowo, nie ma konieczności budowy infrastruktury towarzyszącej w postaci kominów, czy kotłowni. Dodatkowo, pompa ciepła pozwala na wykorzystanie funkcji chłodzenia, która jest coraz bardziej popularna wśród inwestorów. Wybierając pompę ciepła, inwestor zyskuje ekologiczne źródło odnawialnej energii, niskie koszty przeglądów i praktycznie bezobsługowe urządzenie o długim okresie żywotności. To powoduje, że sumarycznie pompa ciepła moim zdaniem wygrywa z dostępnymi obecnie kotłami – mówi Adam Minikowski.
Inwestycja w pompę ciepła to indywidualny wkład inwestorów w trwałą likwidację smogu oraz w walkę z globalnym ociepleniem klimatu.
Buduj „dom bez rachunków”
Osoby budujące domy, które objęte są już standardem energetycznym WT2021, będą więc inwestować w budynek niemal zeroenergetyczny. Przed rozpoczęciem takiego przedsięwzięcia warto skorzystać z poradnika Dom bez rachunków, przygotowanego przez ekspertów na tę okoliczność w ramach kampanii społecznej promującej budownictwo zero energetyczne. Można go pobrać na stronie https://www.nibe.eu/pl/pl/wiedza/katalogi-i-ulotki
Co radzą eksperci? Przede wszystkim wyjaśniają czym charakteryzuje się „dom bez rachunków”. Jest to więc budynek plus-energetyczny co oznacza, że ilość energii ze źródeł odnawialnych, wyprodukowana w ciągu roku w budynku przez instalację fotowoltaiczną przekracza ilość używanej energii – również w formie ciepła – przez budynek.
Jego zaletą jest także to, że przy prawidłowym zaprojektowaniu budynku koszty ogrzewania, ciepłej wody, chłodzenia budynku i prądu mogą wynosić obecnie poniżej 20 zł/miesiąc. W praktyce bowiem jest to jedynie koszt opłaty stałej wynikające z systemu opustu i przyłączenia do sieci elektrycznej.
Dowiedz się:
Jak można zwolnić tempo życia, by skorzystać na tym samem, dać radość rodzinie i oddech dla środowiska
https://zielona-eskadra.pl/zyj-slow-life-skorzystasz-ty-i-srodowisko/
Najprostszą drogą prowadzącą do tego celu jest zastosowanie instalacji fotowoltaicznej oraz pompy ciepła. Zamontowana na dachu (lub na gruncie) instalacja fotowoltaiczna pozwala na zbilansowanie rocznego zużycia energii ogrzewania, ciepłej wody, chłodzenia i energii elektrycznej zużywanej w ciągu roku. Warto też przewidzieć dodatkowe miejsce na dachu na instalację fotowoltaiczną przeznaczoną do produkcji energii do samochodu elektrycznego i przeprowadzić okablowanie do przyszłej rozbudowy instalacji. Z kolei zamontowana w budynku pompa ciepła pozwala na efektywne ogrzewanie, przygotowanie ciepłej wody i chłodzenie budynku z efektywnością energetyczną od trzech do pięciu razy większą niż ogrzewanie elektryczne czy elektryczne podgrzewanie ciepłej wody użytkowej. Roczny udział energii zużywanej przez pompę ciepła pochodzącej bezpośrednio z instalacji fotowoltaicznej wynosi ok. 20-30 proc.
Dla inwestujących w takie rozwiązanie ważne są oszczędności, jakie uzyskuje się także na etapie inwestycji. Jest to przede wszystkim brak kosztów inwestycyjnych związanych z budową komina, kotłowni i magazynu opału. Zastosowanie pompy ciepła do ogrzewania budynku sprawia, że są one zbędne. Pompa ciepła może być umieszczona praktycznie w dowolnym pomieszczeniu nie zajmując na podłodze więcej niż 0,5 mkw.
Dodatkowo wykorzystanie dachów o prostej konstrukcji, takich jak dachy dwuspadowe, jednospadowe lub płaskie, daje oszczędności na kosztach budowy domu. I to do tego stopnia, że użycie tańszych pokryć dachowych pozwala często w pełni lub w dużej części pokryć koszty inwestycyjne instalacji fotowoltaicznej. Na przykład, jak wyliczyli autorzy poradnika, zmiana rozwiązania z dachu czterospadowego na dwuspadowy obniża koszty budowy dachu o pow. 150 mkw. o blisko 20 tys. złotych, co odpowiada obecnie kosztom ok. 4,0-4,5 kWp nowej instalacji fotowoltaicznej lub pozwoliłoby zwiększyć instalację o moc 5 kWp np. z 3 kWp do 8 kWp.
Nim kupisz działkę, projekt, rozpoczniesz budowę
Dlatego już przy wyborze działki pod budowę domu warto zwrócić uwagę na kwestię zacienienia. Ważne jest to, czy obok domu nie ma wysokich drzew oraz wysokich budynków. Cień może znacząco obniżyć uzyski z instalacji fotowoltaicznej! Ponadto warto zwrócić uwagę na wysokie kominy i inne wysokie elementy, które mogą spowodować zacienienie modułów fotowoltaicznych, mimo iż znajdują się w większej odległości. Najkorzystniej jest, gdy moduły PV są zainstalowane na połaci dachu skierowanej na południe, najlepiej pod kątem 20-45°. Przy takim ustawieniu instalacja fotowoltaiczna produkuje rocznie największą ilość energii elektrycznej. Istotny też jest wybór pokrycia dachowego, które ułatwi nam później montaż paneli, uwzględnienie optymalnego miejsce na montaż falownika czy odpowiednie przygotowanie instalacji elektrycznej w budynku, uwzględniającej potrzeby fotowoltaiki.
Dowiedz się:
Dlaczego budując i wykańczając mieszkania i domy ekologicznymi materiałami przyczyniasz się do poprawy i własnego zdrowia, i klimatu!
https://zielona-eskadra.pl/buduj-i-remontuj-z-troska-o-wlasne-zdrowie-i-z-oddechem-dla-klimatu/
Zaleca się projektowanie domów na planie prostokąta, z dłuższym bokiem zwróconym na stronę południową. Pasywne wykorzystanie energii słonecznej jest bardzo istotnym czynnikiem przy projektowaniu budynku. Ma to związek z wykorzystaniem biernych słonecznych i wewnętrznych zysków ciepła, które mogą przekroczyć nawet ponad 50 proc. strat ciepła budynków. Pomieszczenia pomocnicze (tj. łazienka, spiżarnia, garderoba, pralnia, schody, korytarze, garaż itd.) powinny zostać ulokowane od strony północnej.
A jakie konkretnie urządzenia zastosować: panele słoneczne, pompę ciepła? Dużym ułatwieniem dla inwestora jest skorzystanie z pomocy producenta urządzeń. W NIBE- Biawar Doradcy Techniczni profesjonalnie dobiorą odpowiednie urządzenie zarówno do budynku nowego jak i modernizowanego.
– W NIBE-BIAWAR kompleksowo pomożemy przy doborze zarówno instalacji fotowoltaicznej jak i pompy ciepła, formalnościach związanych z wnioskami dotacyjnymi, np. w programie Czyste Powietrze, Mój Prąd czy Szwedzkiej Dotacji do pomp ciepła NIBE – mówi Magda Turecka. – Montaż urządzeń zostawiamy naszym Autoryzowanym Instalatorom, których szeroka sieć w całej Polsce dostępna jest na stronie https://www.nibe.eu/pl/pl/znajdz-instalatora
– Jako wiodący producent pomp ciepła w Polsce, staramy się nieustannie edukować i wyjaśniać wszystkie zagadnienia związane pompami ciepła, fotowoltaiką czy rekuperacją. Wiele ciekawych filmików informacyjnych oraz filmików z inwestycji publikowanych jest na naszym kanale YouTube, ale również na naszej stronie internetowej https://www.nibe.eu/pl/pl/ W zakładce REFERENCJE opisujemy ciekawe inwestycje, w których zdecydowano się na zainstalowanie pompy ciepła NIBE. Warto również wspomnieć o kampanii edukacyjnej Zielona Eskadra, która powstała z inicjatywy NIBE-BIAWAR. Jej celem jest dzielenie się wiedzą na temat odnawialnych źródeł energii, ekologicznych rozwiązań dla domu, czy sposobach przeciwdziałania zanieczyszczeniu środowiska naturalnego – dodaje Magda Turecka.
Nowe przepisy sprawiają, że jak twierdzą eksperci, od 2021 roku nie ma możliwości legalnego zbudowania domu, który nie jest energooszczędny.
Co ważne, inwestorzy nie pozostaną bez wsparcia. Jednym z priorytetów, na których oparty jest nowy budżet Unii Europejskiej, w tym strategia Green Deal (Zielony Ład) jest elektryfikacja budownictwa. Aktualnie pompy ciepła są uznane przez decydentów w Brukseli jako najlepsza dostępna technologia ogrzewania i chłodzenia budynków, zaś w połączeniu z fotowoltaiką daje możliwość tworzenia budynków zeroenergetycznych, a nawet plusenergetycznych. To oznaczy, że inwestorzy stosujący normę WT2021 także powinni zostać objęci dotacjami ze środków publicznych. Sztandarowy w Polsce program „Czyste powietrze” w wersji obowiązującej w 2020 roku nie przewidywał dopłat dla rozpoczynających nowe inwestycje, ale wkrótce powinno to się zmienić. Inwestorzy czekają na powrót do początków programu, kiedy to przed 2020 r. z dotacji można było skorzystać rozpoczynając budowę nowego domu.
Są jednak programy jak np. Szwedzka Dotacja, które starania o czyste powietrze wspierają regularnie i bez dzielenia na termomodernizacje oraz nowe inwestycje. Aktualnie, od początku marca, wybierając energooszczędne i ekologiczne źródło ciepła do swojego domu mamy szansę skorzystania z dofinansowania – do 5 000 zł do pomp ciepła, do 6 000 zł do pompy wraz z rekuperatorem NIBE ERS lub GV-HR, do 9 000 zł do pompy ciepła z systemem fotowoltaicznym NIBE PV oraz do 10 000 zł dla pompy ciepła z rekuperatorem i systemem fotowoltaicznym NIBE PV. Akcja potrwa do 31 maja 2021 lub do wyczerpania zapasów. Ilość pomp ciepła biorących udział w promocji jest ograniczona. Dotacją objętych jest łącznie 300 sztuk gruntowych pomp ciepła oraz 500 sztuk powietrznych pomp ciepła NIBE.
Warto pamiętać, że Szwedzką Dotację marki NIBE, można łączyć z ulgą podatkową oraz dotacją w ramach programu NFOŚiGW „Czyste Powietrze” i „Mój Prąd”.
By skorzystać z promocji należy zarejestrować się na stronie https://szwedzkadotacja.pl/ Tam też znajdziemy regulamin promocji oraz wszystkie niezbędne szczegóły – te ostatnie także na stronie https://www.nibe.eu/pl/pl/
Przypomnijmy też na koniec, że nowy standard WT2021 dotyczy wszystkich nowych budynków, które otrzymają zgodę na budowę po 1 stycznia 2021 roku. Jego warunki muszą być też dotrzymane przy poważniejszych remontach i modernizacjach starszych budynków.
Zbigniew Biskupski