Od wielu lat pompy ciepła pozostają w czołówce najbardziej efektywnych i przyjaznych środowisku urządzeń przeznaczonych do ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej. W związku z rosnącym zainteresowaniem pompami ciepła warto poznać zasady ich doboru i czytania etykiet energetycznych.
Pierwszym etapem doboru pompy ciepła powinno być określenie zapotrzebowania budynku na moc grzewczą oraz ciepłą wodę użytkową. Dla domów nowo budowanych sprawa jest prosta, ponieważ takie informacje powinien zawierać projekt.
Dla budynków modernizowanych jest nieco inaczej. Tutaj, aby poprawnie oszacować zapotrzebowanie na ciepło i c.w.u., ważne jest, czy modernizacja dotyczy tylko źródła ciepła czy też wiąże się z poprawieniem izolacyjności przegród budowlanych obiektu. W pierwszym przypadku (zakładamy, że dotychczasowe źródło ciepła miało wystarczającą moc) należy wziąć pod uwagę dane dotyczące istniejącej kotłowni (moc źródła ciepła oraz rodzaj paliwa i jego ilość zużywana w ciągu roku). W drugim przypadku potrzebne będą przede wszystkim: powierzchnia i kubatura budynku, izolacyjność przegród budowlanych po modernizacji (ściany, stropy, podłogi, drzwi, okna i dach), lokalne warunki atmosferyczne charakterystyczne dla naszej strefy klimatycznej. Zebrane dane pomogą samodzielnie obliczyć zapotrzebowanie na ciepło dla naszego domu korzystając z oprogramowania OZC (Obliczanie Zapotrzebowania na Ciepło). Warto wiedzieć, że wielu producentów pomp ciepła oferuje aplikacje lub dostęp do stron www, na których po wypełnieniu odpowiedniego formularza, możemy uzyskać szacunkowy dobór urządzenia wraz z wyposażeniem dodatkowym (np. https://www.nibe.pl/dobor_urzadzen/).
Po wstępnym wyborze pompy ciepła warto zapoznać się z etykietą urządzenia. Od 26 września 2015 r. obowiązują przepisy, które zobowiązują producentów do umieszczania na ich produktach etykiet energetycznych. Tymi przepisami są:
dyrektywa w sprawie wskazywania zużycia energii przez etykietowanie 2010/30/UE,
rozporządzenia 811/2013 i 812/2013 precyzujące wygląd i sposób wyznaczania etykiet energetycznych dla różnego rodzaju urządzeń grzewczych.
Etykiety energetyczne pomp ciepła przypominają te umieszczane już wcześniej na takich urządzeniach, jak: pralki, lodówki, kuchenki mikrofalowe czy żarówki. Zawierają jednak dodatkowe informacje dotyczące warunków pracy urządzenia, dla których wyznaczono klasę efektywności energetycznej.
Jak czytać etykiety energetyczne pomp ciepła?
Przedstawimy to na przykładzie gruntowej pompy ciepła NIBE F1255o modulowanej mocy grzewczej ze zintegrowanym zasobnikiem c.w.u. Informacje umieszczone na etykiecie to:
dostawca, znak towarowy i model – NIBE F1255-16, o modulowanej mocy grzewczej od 4 do 16 kW,
ogrzewanie pomieszczeń – piktogram przedstawiający grzejnik i 55OC oznaczające temperaturę zasilania centralnego ogrzewania,
klasa efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń zaznaczona na skali tych klas – piktogram przedstawiający typoszereg klas energetycznych (od A++ do G) – czarna strzałka oznacza urządzenie o klasie energetycznej A++, dla którego współczynnik efektywności energetycznej waha się w granicach 125–150% (im wyższy tym lepiej) dla temperatury referencyjnej 55OC,
moc akustyczna w pomieszczeniu – 42 dB (dla porównania – moc akustyczna najpopularniejszych okapów kuchennych to 48–68 dB; warto zaznaczyć, że dla innych modeli pomp ciepła wartości te mogą być jeszcze niższe, np. dla NIBE F2120 moc akustyczna urządzenia w pomieszczeniu nie przekracza 35 dB),
moc akustyczna na zewnątrz – nie dotyczy,
deklarowany profil obciążeń podgrzewania wody – pictogram “kranik” i oznaczenie XL (najwyższy w skali od 3XS do XL),
klasa efektywności energetycznej podgrzewania wody zaznaczona na skali klas – strzałka oznacza urządzenie o najwyższej klasie A,
znamionowa moc cieplna w różnych strefach klimatycznych – 16 kW – informacja o mocy nominalnej w określonej temperaturze (w tym przypadku 55OC) i w zimnej strefie klimatycznej (w której znajduje się Polska).
Przy doborze pompy ciepła ważne jest też określenie dodatkowych funkcji, jakie powinna ona spełniać. I tak na przykład chłodzenie domu w okresie letnim zapewnią pompy ze zintegrowaną funkcją aktywnego lub pasywnego chłodzenia (do wyboru mamy np. pompę gruntową NIBE F1245 PC lub powietrzną NIBE SPLIT). Jeżeli zależy nam dodatkowo na wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, możliwy jest wybór pompy, której pracę da się zintegrować z rekuperatorem NIBE ERS. Pompę ciepła można również połączyć w biwalentny system z kolektorami słonecznymi. We wszystkich tych przypadkach etykieta energetyczna będzie zawierała dane dla całego zestawu urządzeń.
