Pompa ciepła to rozwiązanie, które pozwala przy niewielkim zużyciu energii elektrycznej nie tylko skutecznie ogrzać cały dom, ale też wyprodukować ciepłą wodę użytkową. Dobrze dobrana pompa spełni swoje zadanie nawet podczas srogiej zimy. Są jednak sytuacje, gdy dodatkowe źródło ciepła jest potrzebne.
Pompy ciepła wykorzystują energię zakumulowaną w środowisku do produkcji ciepła. W odróżnieniu od tradycyjnego pieca, który przetwarza dostarczane do niego paliwo na energię cieplną, pompa ciepła de facto nie produkuje ciepła, lecz jedynie transportuje je, a więc „pompuje” z jednego źródła do drugiego. Wyróżnia się gruntowe oraz powietrzne pompy ciepła. Te pierwsze czerpią energię geotermalną i hydrotermalną, zakumulowaną w gruncie, wodach gruntowych i powierzchniowych zbiornikach wodnych. Energia geotermalna wykorzystywana w instalacjach z pompami ciepła jest wypadkową dopływu ciepła z wnętrza Ziemi, promieniowania słonecznego przenikającego do gruntu i poziomego przepływu wód gruntowych.
Pompa ciepła zamiast tradycyjnego pieca
Dużym plusem pompy gruntowej jest fakt, że jej wydajność nie zależy od czynników zewnętrznych, jak warunki atmosferyczne czy temperatura powietrza. Aby urządzenie spełniało swoją rolę nawet podczas surowej zimy należy przede wszystkim właściwie dobrać jego moc w stosunku do zapotrzebowania budynku na ciepło. Drugi istotny czynnik to prawidłowe zwymiarowanie kolektora gruntowego.
- Pompa ciepła realizując funkcje ogrzewania domu i produkcji ciepłej wody musi mieć zadane temperatury na zasilaniu systemu grzewczego i temperaturę ciepłej wody, którą będzie osiągała. Najlepiej jest nastawić jak najniższą temperaturę, żeby różnica pomiędzy dolnym źródłem, czyli np. gruntem, a temperaturą wymaganą w systemie grzewczym była jak najmniejsza – radzi Małgorzata Smuczyńska, właścicielka domu ogrzewanego gruntową pompą ciepła. - Wtedy pompa charakteryzuje się najwyższą sprawnością. Dzięki temu rachunki za energię elektryczną, którą ona zużywa są najmniejsze.
Nibe, Smart Energy Source. © Sven Persson / swelo.se
Z kolei w przypadku pompy powietrznej należy pamiętać, że wydajność urządzenia spada wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej. Trzeba jednak podkreślić, że pompa dobierana jest tak, aby pokrywała 99-97% całkowitego zapotrzebowania na ciepło budynku. Pozostałą część zapotrzebowania na energię pokrywa dodatkowe źródło ciepła. Najczęstszym rozwiązaniem jest wsparcie pompy grzałką o stopniowej regulacji mocy. Wspiera ona pompę tylko w czasie najzimniejszych dni. Ma to związek z faktem, że pompa powietrzna ma 100 proc. wydajność do pewnej temperatury zewnętrznej określanej punktem biwalentnym. Gdy temperatura zewnętrzna spada poniżej tego punktu, pompa ciepła powietrzna nadal pracuje, ale potrzebuje niewielkiego wspomagania z dodatkowego źródła ciepła. Jeśli jest to modernizowany system, to pompa ciepła może współpracować z istniejącym kotłem gazowym bądź olejowym. Możliwe jest też zastosowanie układu pompy ciepła z kominkiem z płaszczem wodnym (tzw. tryb biwalentny częściowo równoległy). W przypadku nowego budynku zwykle stosuje się wspomnianą grzałkę elektryczną.
Nowoczesne pompy są coraz wydajniejsze
Warto jednak śledzić urządzenia dostępne na rynku, gdyż producenci pomp ciepła nieustannie pracują nad ich udoskonaleniem. W ciągu ostatnich lat zmieniał się zarówno współczynnik sprawności jak również graniczna dolna temperatura pracy pomp ciepła, która z -10oC zeszła do -25oC. Flagowym przykładem powietrznej pompy ciepła klasy PREMIUM jest NIBE F2120, osiągająca najwyższą sprawność sięgającą poziomu pomp gruntowych. COP pompy ciepła NIBE F2120-12 wynosi aż 5,12 w punkcie pracy A7/W35 (wg. EN14511), a niski poziom hałasu (39 dB w odległości 2 m) stawia pompy ciepła NIBE na najwyższej półce, pośród najlepszych pomp ciepła dostępnych na świecie. Dzięki zastosowaniu wysokowydajnej sprężarki typu scroll, pracującej w oparciu o technologię EVI, pompy ciepła NIBE F2120 zapewniają wysoką temperaturę zasiania – 63⁰C, nawet przy temperaturze -25⁰C. Sprawia to, że jednostka ta znajduje zastosowanie nie tylko w nowych budynkach, ale także w termomodernizowanych z istniejącą instalacją grzejnikową. NIBE F2120 dostępna jest w czterech typach 8, 12, 16, 20 kW oraz posiada wbudowaną funkcję chłodzenia aktywnego.