Teraz satelita każdego truciciela powietrza pomoże schwytać!

Walka o czyste powietrze wkracza na nowy etap. Ale nic dziwnego – sytuacja jest bardzo poważna, emisje do atmosfery szkodliwych substancji stały się realnym zagrożeniem dla zdrowia, ale i życia mieszkańców naszej planety. W walce z trucicielami trzeba więc było sięgnąć aż po technologie kosmiczne!

Z danych WHO (World Health Organization), dotyczących przyczyn zgonów i chorób ludzi na całym świecie wynika, że jakość środowiska w ogromnej mierze determinuje nasze samopoczucie i stan zdrowia. Zanieczyszczenie atmosfery to obecnie jeden z największych problemów środowiskowych na Ziemi. Według raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), zanieczyszczenie powietrza, hałas, skutki zmian klimatycznych, takie jak fale upałów a także narażenie na niebezpieczne chemikalia, powodują pogorszenie stanu zdrowia wielu Europejczyków. Zła sytuacja środowiska odpowiada już za 13 proc. zgonów w Europie.

Głównym zagrożeniem dla zdrowia Europejczyków pozostaje zanieczyszczenie powietrza, powodując w krajach UE 400 tys. przedwczesnych śmierci rocznie. Na drugim miejscu znajduje się zanieczyszczenie hałasem, które przyczynia się do 12 tys. przedwczesnych zgonów. Kolejnym „cichym mordercą” są skutki zmian klimatu, zwłaszcza fale upałów.

Obciążenie zanieczyszczeniem i zmianą klimatu jest różne, z wyraźnymi różnicami między wschodem i zachodem Europy. Najwyższy odsetek zgonów tego typu przypisuje się środowisku w Bośni i Hercegowinie (27 proc.), a najniższy w Islandii i Norwegii (9 proc.). Szczególnie wrażliwe na te zagrożenia są te miasta, które mają mniejszy dostęp do terenów zielonych i ograniczone zasoby wodne.

Do lepszego monitorowanie jakości powietrza w krajach europejskich, a tym samym walki z trucicielami teraz będą wykorzystywane satelity. To novum, ponieważ tradycyjnie wykorzystywano w tym celu tylko pomiary naziemne. satelita Sentinel-5P, wyposażony w skaner TROPOMI, monitoruje jakość powietrza i warstwę ozonową oraz obserwuje zmiany klimatyczne. – NaPlatforma CREODIAS umożliwia łatwy i szybki dostęp do danych takie jak: aerozole, zachmurzenie, zawartość CO, HCHO, NO2, NP, O3, SO2. Parametry te determinują ogólnie pojętą jakość powietrza, wpływającą na zdrowie i długość życia ludzi oraz stan ekosystemów. Dzięki bieżącemu dostępowi do aktualnych, obiektywnych danych satelitarnych w czasie niemal rzeczywistym, monitoring staje się znacznie łatwiejszy. Korzystają z tego nie tylko instytucje naukowe, ale również rządy państw czy ich zrzeszenia, takie jak Komisja Europejska – wyjaśnia dr Sylwia Nasiłowska z CloudFerro.

Na początek wiosną tego roku dane satelitarne były szeroko wykorzystywane do monitorowania wahań jakości powietrza wywołanych ograniczeniami związanymi z pandemią COVID-19. Wskazały one wyraźne różnice w składzie, a tym samym zanieczyszczeniu atmosfery przed lockdownem oraz w trakcie jego trwania. Analizy porównawcze obrazów znad Chin i Europy wyraźnie wskazywały różnice w jakości powietrza, na które mają wpływ produkcja przemysłowa, ruch miejski czy transport. To tylko przykładowe zastosowania obrazowania satelitarnego w analizie jakości atmosfery.

Na razie korzystają z nich głównie instytucje zaangażowane w ochronę zdrowia, ale jest to także ogromny potencjał dla biznesu – firmy i startupy mogą tworzyć zupełnie nowe aplikacje i usługi, wykorzystujące satelitarne dane środowiskowe oraz służące ochronie zdrowia. Przykładem może być aplikacja dla osób, które często biegają czy uprawiają sport na świeżym powietrzu, która informuje o aktualnej sytuacji w danym miejscu. Warte uwagi są także rozwiązania symulujące zmiany klimatyczne, wykorzystywane do planowania terenów zurbanizowanych, przesiedleń ludności czy monitorowania miejsc najbardziej narażonych i niebezpiecznych do zamieszkania przez człowieka.

Jednak nim takie aplikacje powstaną i pozwolą bezbłędnie zidentyfikować każdego truciciela niemal z imienia i nazwiska, sami powinniśmy działać nie czekając na nie z założonymi rękoma. W pierwszej kolejności eliminując spalanie śmieci i odpadów typu opony czy plastikowe opakowania w domach oraz podejmując wyzwanie wymiany kopciuchów na ekologiczne urządzenia grzewcze – nie tylko przyjazne dla środowiska, ale w perspektywie także korzystne dla domowych finansów. Warto przy tym pamiętać, że bezkonkurencyjny w tym względzie jest zestaw pompa ciepła i panele fotowoltaiczne, dając i największe oszczędności, i szybką poprawę jakości powietrza w najbliższym otoczeniu i nie tylko…

Zbigniew Biskupski