Hałas w pompach ciepła – na co zwrócić uwagę?

Powietrzne pompy ciepła to urządzenia grzewcze, które generują ciepło wykorzystując odnawialne źródła energii. Nie emitują przy tym zanieczyszczeń, które mogłyby zaszkodzić otaczającemu środowisku. Często jednak zadajemy sobie pytanie, co z hałasem emitowanym przez pompy ciepła. 

Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że hałas jest jednym z czynników zanieczyszczających środowisko. Jest on bardzo ważnym czynnikiem, bo decyduje o komforcie naszego życia. 

Czym jest hałas? Według definicji to niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka sprężystego, które oddziałując na organ słuchu oraz inne zmysły i organy wewnętrzne, mają ujemny wpływ na człowieka. Negatywne skutki hałasu to m.in. pogorszenie zdrowia, spadek wydajności pracy oraz zakłócenie wypoczynku i problemy z koncentracją. 

Dobór pompy ciepła a emisja hałasu 

W dbałości o własne zdrowie i komfort życia, należy zadbać o prawidłowy dobór i montaż urządzeń stosowanych w domu. Zasada ta dotyczy również pomp ciepła. Osoby inwestujące w te urządzenia powinny pamiętać, że „sercem” powietrznej pompy ciepła jest sprężarka i parownik z wentylatorem. To właśnie te elementy są  źródłem hałasu. 

Od 2015 roku producenci pomp ciepła zobowiązani są do zaopatrzenia urządzeń w etykietę energetyczną. Jednym z obowiązkowych parametrów, który musi być na niej umieszczony, jest moc akustyczna urządzenia w miejscu jego ustawienia (Lw wyrażana w decybelach - dB). Wartość ta podawana jest dla znamionowej mocy grzewczej, co oznacza, że hałas generowany przez pompę ciepła może różnić się w zależności od trybów pracy pompy. 

Właśnie dlatego, zaraz po odpowiednim doborze mocy grzewczej i sprawdzeniu współczynnika sprawności COP/SCOP pompy ciepła, ważna jest też jak najniższa moc akustyczna, która przekłada się na emisję hałasu. Wśród modeli w ofercie NIBE są pompy ciepła, których moc akustyczna jest w granicach 21–42 dB. 

Warto zobaczyć: NIBE F1255 – cicha gruntowa pompa ciepła 

Następnym krokiem jest wyznaczenie odpowiedniego miejsca montażu. Od tego zależeć będzie poziom hałasu, jaki będzie odczuwany przez nas czy sąsiadów. Określa to poziom ciśnienia akustyczneg (Lp wyrażane w dB), który zależy od usytuowania pompy ciepła, warunków środowiskowych i odległości, z jakiej dokonywany jest pomiar. Jest to niezmiernie ważne ze względu na normy hałasu. 

Polecamy również: NIBE F2120 – wyjątkowo cicha i wydajna powietrzna pompa ciepła 

Użytkownicy pomp ciepła mieszkający w budynkach wielorodzinnych muszą stosować się do norm hałasu wewnątrz budynków, które określone są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690 z 2002 r. z późniejszymi zmianami oraz polska norma PN 87/B-02151/02). Dla pomieszczeń mieszkalnych dopuszczalny poziom hałasu wynosi 30/40 dB (w nocy/w dzień) a dla pomieszczeń sanitarnych 40/45 dB (w nocy/w dzień). 

Z kolei właścicieli budynków jednorodzinnych obowiązują zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 197, poz. 1172 i nr 232, poz. 1378 z 2011 r. z późniejszymi zmianami). Wg zapisów rozporządzenia właściciele nieruchomości zobowiązani są do zachowania na granicy działki hałasu nieprzekraczającego 40/50 dB (odpowiednio w nocy/w dzień). Dlatego też należy pamiętać, że zmierzony poziom ciśnienia akustycznego jest zależny od odległości od źródła dźwięku i zwrócić szczególną uwagę na montaż pompy ciepła w odpowiedniej odległości od granicy działki. Aby ułatwić obliczenia i dobór odpowiedniej jednostki, producent NIBE udostępnia specjalne arkusze kalkulacyjne, które w prosty sposób obliczają poziom ciśnienia akustycznego. 

Montaż pompy ciepła wpływa na emisję hałasu 

Przy montażu pompy ciepła należy też pamiętać o odpowiednim podłożu, które nie będzie przenosić drgań (generujących dodatkowy hałas). Zewnętrzna jednostka pompy ciepła powinna być zamontowana na specjalnym fundamencie, a nie (np. na trawniku). Należy też zwrócić uwagę na to, aby strumień powietrza docierający do jednostki zewnętrznej nie był ograniczony żadnymi przeszkodami, ponieważ może to niekorzystnie wpłynąć na efektywność i wzrost poziomu hałasu. Urządzenie instalowane na zewnątrz możemy dodatkowo wyciszyć dzięki posadzeniu krzewów w okolicy pompy (pamiętając o zachowaniu odpowiedniej odległości nasadzeń od pompy). 

Jeżeli okaże się, że jednak zainstalowana już pompa generuje wyższy hałas niż ten dopuszczalny, rozwiązaniem problemu mogą być daszki, panele ścienne wykonane z materiałów absorbujących hałas,  osłony stojące o konstrukcji powodującej rozproszenie fal dźwiękowych. 

Warto wiedzieć: Jak dobrze wybrać pompę ciepła? 

Jednostki wewnętrzne są z reguły lepiej wyciszone ale i w tym przypadku należy zadbać o odpowiednią wibroizolację między pompą ciepła a przegrodami konstrukcyjnymi budynku (podłoga, sufit, ściana). Dla własnego komfortu należy zadbać o to, żeby nie instalować pompy ciepła w bezpośredniej bliskości sypialni. 

Dodatkowo należy zadbać o oddzielenie akustyczne instalacji pompy ciepła od instalacji c.o. i c.w.u. poprzez zastosowanie odpowiednich elastycznych elementów przyłącznych (np. U-kompensacje, przewody giętkie, pętle).