Koncepcja zrównoważonego rozwoju, a zastosowanie pomp ciepła

Koncepcja zrównoważonego rozwoju nieodłącznie związana jest z wykorzystaniem zasobów naturalnych. Dowiedz się, jak wykorzystać pompy ciepła w trosce o środowisko i komfort mieszkania. 

 

Za twórcę pojęcia zrównoważonego rozwoju (z ang. sustainable development, nazywanego też trwałym rozwojem) uważa się saksońskiego starostę Hansa Carla von Carlowitza, który żył na przełomie XVII i XVIII wieku. Jest on autorem modelu zrównoważonego leśnictwa, który opisał w książce wydanej w 1713 roku. 

 

Czym jest koncepcja zrównoważonego rozwoju? 

 

Współczesną koncepcję zrównoważonego rozwoju podano w raporcie „Nasza wspólna przyszłość” opracowanym w 1987 r. przez Światową Komisję Środowiska i Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych.  

Następnym krokiem, który miał na celu rozpowszechnienie idei zrównoważonego rozwoju, była konferencja “Szczyt Ziemi 1992”. Miała ona miejsce w Rio de Janeiro. Przyjęto na niej kilka ważnych, z punktu widzenia ekorozwoju, dokumentów. Były to:  

• Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju, 

• Globalny Program Działań – Agenda 21 (dokument z planem działania na XXI wiek podpisany przez 180 państw), 

• Konwencja o ochronie różnorodności biologicznej, 

• Konwencja o ochronie klimatu, 

• Deklaracja o ochronie lasów, zwana Zasadami leśnymi. 

 

Według Organizacji Narodów Zjednoczonych: “Zrównoważony rozwój Ziemi to rozwój, który zaspokaja podstawowe potrzeby wszystkich ludzi oraz zachowuje, chroni i przywraca zdrowie i integralność ekosystemów Ziemi, bez zagrożenia możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń i bez przekraczania długookresowych granic pojemności ekosystemów Ziemi”. Strategia zrównoważonego rozwoju obejmuje trzy wymiary:  

• ekonomiczny,  

• środowiskowy, 

• społeczny.  

W naszym artykule chcemy skupić się na aspekcie ekologicznym. Nikt z nas nie ma bowiem wątpliwości, że rozwój gospodarki globalnej doprowadził do problemów środowiskowych. Są one w dużej mierze spowodowane tym, że ciągle dochodzi do niekontrolowanego zużywania zasobów naturalnych. Efekt? Wyczerpywanie się ich oraz degradacja środowiska naturalnego  – bardzo często jako zjawisko nieodwracalne. 

 

Koncepcja zrównoważonego rozwoju w polskim prawie 

 

W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju ma rangę konstytucyjną. Została zapisana w art. 5 Konstytucji RP, który tak określa rolę państwa: „Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”. A definicja zrównoważonego rozwoju znalazła się w ustawie Prawo Ochrony Środowiska. 

 

 

Do dokumentów inspirowanych zasadą zrównoważonego rozwoju, które obowiązują w Polsce należy zaliczyć m.in. uchwały antysmogowe oraz rządowe programy, takie jak „Czyste powietrze”. 

Fot. ResproPolska (Pixabay.com) 

 

Koncepcji zrównoważonego rozwoju przyświeca między innymi cel polegający na efektywnym korzystaniu z zasobów naturalnych. Osiąga się go poprzez: uniezależnienie wzrostu gospodarczego od korzystania z zasobów, modernizację sektora transportu, wspieranie efektywnego wykorzystania energii, odejście w gospodarce od ropy, gazu i węgla (tzw. dekarbonizację) oraz zwiększenie wykorzystania OZE (odnawialnych źródeł energii). 

 

Pompy ciepła a koncepcja zrównoważonego rozwoju 

 

– Dzięki temu, że kwestia zrównoważonego rozwoju leży coraz częściej na sercu lokalnym społecznościom, a nie jak wcześniej tylko organom międzynarodowym, odnotowujemy dynamiczny wzrost znaczenia odnawialnych źródeł energii w naszym kraju. Inwestorzy indywidualni budujący lub remontujący domy i mieszkania coraz częściej wybierają bardziej ekologiczne sposoby ogrzewania czy pozyskiwania energii elektrycznej. Kotły na paliwa kopalne zastępowane są między innymi pompami ciepła – gruntowymi i powietrznymi, a prąd w gospodarstwach domowych w coraz większym (choć ciągle niezadowalającym procencie) pochodzi z paneli fotowoltaicznych – uważa ekspert marki NIBE. 

 

Warto przeczytać: Ekologiczne źródła energii na miarę XXI wieku 

 

Pompy ciepła (PC) są urządzeniami, które wykorzystują odnawialne źródła energii. Pobierają bowiem energię cieplną z powietrza, gruntu lub wody. Dzięki temu przyczyniają się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i degradacji środowiska naturalnego. Są urządzeniami “czystymi”, ponieważ tam, gdzie pracują, nie powstają szkodliwe odpady, takie jak: pyły zawieszoneych (PM10 i PM2,5), dwutlenek węgla, tlenek azotu, żużel czy popiół. Uważa się tak pomimo faktu, że do pracy PC potrzebują zasilania elektrycznego (co ich przeciwnicy wskazują jako jedną z głównych wad). Pamiętajmy bowiem, że spaliny z elektrowni należą do tzw. emisji wysokiej (źródło emisji znajduje się na wysokości powyżej 40 metrów nad poziomem gruntu). W związku z tym mają znacznie mniejszy wpływ na powstawanie smogu.  

 

– Pompa ciepła może również współpracować z przydomową instalacją fotowoltaiczną. Dzięki czemu dom staje się praktycznie samowystarczalny jeśli chodzi o zapotrzebowanie na energię cieplną i elektryczną. Chciałbym zwrócić też uwagę na fakt, że pompy ciepła (szczególnie powietrzne) można montować w dowolnym miejscu i nie potrzebna jest kotłownia i miejsce na opał czy zbiornik na olej lub gaz. Co ważne w domu nie musi być komina. W ten sposób zużywamy mniej materiałów budowlanych, więc nie marnujemy energii, która byłaby wykorzystana na ich produkcję, transport czy wbudowanie – zauważa ekspert. I dodaje: – Do tego coraz więcej użytkowników docenia fakt, że pompa ciepła może spełniać kilka funkcji: grzać zimą czy chłodzić latem, wytwarzać ciepłą wodę użytkową oraz współpracować z systemem rekuperacji z odzyskiem ciepła. W tym wypadku wielofunkcyjność urządzenia to również oszczędność miejsca, energii i materiałów. 

 

Dowiedz się: Jak sprawdzić jakość powietrza w okolicy? Uwaga na smog!